Kiedy potrzebujemy pożyczki, a nie chcemy lub nie możemy wziąć kredytu w banku, pozostaje nam pożyczka w sektorze pozabankowym lub pożyczka od osób prywatnych. W tym ostatnim przypadku musimy pamiętać o obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych, czyli PCC.
Co to jest PCC?
Podatek od czynności cywilnoprawnych należy się od wszystkich pożyczek, które udzielane są przez osoby nie zajmujące się tą działalnością zawodowo. Firmy zajmujące się udzielaniem pożyczek opłacają z tego tytułu podatek VAT. PCC dotyczy więc zarówno coraz bardziej popularnych pożyczek społecznościowych, jak i transakcji między przyjaciółmi czy członkami rodziny.
Podstawą prawną do pobierania tego podatku jest ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zawiera ona katalog transakcji, które podlegają temu podatkowi. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4, w przypadku umowy pożyczki jego stawka wynosi 2% od kwoty lub wartości pożyczki.
Kto płaci PCC?
Zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy, obowiązek uiszczenia podatku spoczywa w tej sytuacji zawsze na pożyczkobiorcy. Dlatego w razie niewywiązania się z obowiązków formalnych, nawet, gdy pożyczka pcc zwolniona jest z obowiązku zapłaty podatku, to biorący pożyczkę będzie ponosił tego konsekwencje. W razie gdy dojdzie do kontroli skarbowej i okaże się, że pożyczkobiorca nie uiścił podatku lub nie udokumentował otrzymania kwoty pożyczki na rachunek bankowy, podatek ten wyniesie 20%.
Jeśli umowa pożyczki pcc zawierana jest u notariusza, to on jest płatnikiem tego podatku - odpowiednią sumę pobierze od klienta i przekaże właściwemu urzędowi skarbowemu. Jeśli jednak umowę sporządzamy sami, na pożyczkobiorcy spoczywa obowiązek zgłoszenia faktu jej zawarcia do US, na formularzu PCC-3, w ciągu 14. dni od zawarcia umowy.
Kiedy nie zapłacimy PCC?
W sytuacji gdy pieniądze pożyczamy od osób należących do pierwszej grupy podatkowej, a więc od najbliższej rodziny, a kwota pożyczki nie przewyższa 9637 zł, jesteśmy zwolnieni z obowiązku uiszczenia PCC. Kwota ta to łączna wartość pożyczek uzyskiwanych od tej samej osoby w ciągu 5. lat. Niezależnie od wartości pożyczki nie podlega ona opodatkowaniu, jeśli umowa zawierana jest pomiędzy osobami z tzw. zerowej grupy podatkowej, czyli najbliższej rodziny, jednak z wyłączeniem teściów, zięcia i synowej. Trzeba jednak pamiętać o złożeniu deklaracji w urzędzie podatkowym i udokumentować otrzymanie środków pieniężnych na rachunek bankowy.
Wady i zalety pożyczek od osób prywatnych
Pożyczki objęte pcc, a więc pożyczki od osób prywatnych, mają szereg zalet. Jedną z nich jest możliwość całkowitego uniknięcia opodatkowania, jeśli pożyczamy pieniądze od osób należących do bliskiej rodziny. Zaletą jest również ich szeroka dostępność, ponieważ prywatny inwestor nie bada naszej zdolności kredytowej. Pożyczki od osób prywatnych stają się obecnie coraz bardziej popularne dzięki portalom oferującym pożyczki społecznościowe. Kojarzą one prywatnych inwestorów, skłonnych udzielić pożyczki na określony procent, z osobami szukającymi pożyczkodawcy.
Trzeba jednak pamiętać o drugiej stronie medalu. Przy pożyczkach od osób prywatnych należy zachować szczególną ostrożność. Prywatni inwestorzy narzucają zwykle klientom wysokie oprocentowanie. Pamiętajmy, że w razie niespłacenia długu w terminie pożyczkodawca bezzwłocznie zgłosi sprawę do sądu. Niewykluczone jest również podjęcie z jego strony innych czynności, nawet niezgodnych z prawem - zdarza się nękanie, grożenie czy stalking.
